26 januari 2011

Ik lees hier 'quaad verband' maar wat is het?


Dit is een fragment uit het oud-rechterlijk archief van Elburg. Toon Jansen koopt een deel van een molen en betaalt dat door het tekenen van een schuldbekentenis. Een en ander gebeurt op 4 december 1723.
De akte wordt later doorgehaald, met in de kantlijn links een melding dat "Compant een quaad verband gedaen hadde". Tenminste, dat meen ik te lezen. Toon zelf kon dit niet meer regelen, hij werd doodgestoken in mei 1724.

Iedere hulp is welkom

Update: Dat was snel gepiept, met veel hulp van de Yahoo!-groep Gelderland en een bevestiging van Yvette Hoitink. Er bleek dus inderdaad iets niet helemaal te kloppen. Wat was het geval?
Toen de akte werd opgemaakt aan het eind van 1723, kocht Toon Jansen voor 400 guldens een achtste deel van de molen. Hij claimde dat hij de rest van de molen ook al in bezit had, en stelde die 7/8ste parten als onderpand voor een lening van diezelfde 400 guldens.
Een kadaster ontbrak in die tijd, dus werd Toon zonder meer geloofd. Driekwart jaar later kwam de aap uit de mouw: Toon had dat grootste gedeelte van de molen helemaal niet in zijn bezit. Zijn weduwe sloot op 5 september 1724 een nieuwe lening, ook weer voor 400 guldens met nu als onderpand het 1/8 deel van de molen.
Voor mij gunstig om te weten, want nu hoef ik niet allerlei akten door te wroeten om uit te vinden wanneer Toon die 7/8 dan had gekocht.

2 opmerkingen:

Yvette Hoitink zei

'onder verband van' ken ik wel uit oude aktes als een soort onderpand. Misschien had hij ten onrechte iets als onderpand gegeven, waar dus al een andere hypotheek op rust...

Gijs Hesselink zei

In die tijd had verband ook wel de betekenis van "verplichting". Maar een kwade verplichting??