28 juni 2010

Hoe lang was opa eigenlijk?

Ik wilde wel eens weten hoe lang mijn diverse voorvaders geweest zijn. In sommige gevallen is dat helemaal geen probleem, je kijkt gewoon in de militieregisters en je ziet hoe lang ze zijn. Tot op de streep (= millimeter) nauwkeurig, meestal ook nog met de toevoeging dat ze “op kousevoeten” zijn gemeten.
Maar wat te doen als de betreffende voorvader niet in dienst is geweest? Dan moeten andere trucs uitkomst bieden. Mijn grootvader Willem Keijzer (geboren 1878) is uitgeloot, omdat hij een nummer had getrokken “hetwelk hem niet tot de dienst verplichtte”. Zijn vader Dirk Keijzer (geboren 1838) was ook buiten de militie gebleven, doordat hij voor 400 gulden een plaatsvervanger had geregeld. Bij de huwelijks bijlagen zit dus wel een papier dat aan de verplichtingen Nationale Militie is voldaan (via een remplaçant) maar zonder zijn signalement.


Gelukkig biedt de fotografie uitkomst. Eerst maar eens de lengte van opa. Die kon ik berekenen uit een gezinsfoto die ergens rond 1930 is gemaakt. Mijn vader, die 1,92 m lang was, staat helemaal achteraan en door opmeten vanuit de foto (pixels tellen) en even rekenen kom ik voor opa op een lengte van 1,81 m. Met een zekere onnauwkeurigheid, het kan een centimeter meer of minder zijn geweest.


Aan het begin van de vorige eeuw is opa op de foto gezet, wandelend met zijn vader door Nijmegen. Ik heb het geluk dat mijn oudoom Cor (de broer van opa dus) fotograaf was en een bovengemiddeld aantal foto’s van de familie heeft gemaakt.
Ook hier weer even meten en rekenen en dan is de uitkomst dat overopa Dirk ongeveer 1,95 m lang is geweest. Ook hier weer met een onnauwkeurigheid, vanwege de hoeden. Ik moest gokken waar de bovenkanten van de hoofden zaten. Maar het verklaart wel waarom ik 1.98 m lang ben, kwestie van erfelijkheid.

3 opmerkingen:

Maarten zei

Leuk artikel. Je denkt altijd dat Nederlanders pas de laatste decennia zo de hoogte in zijn geschoten, maar daarvóór waren er natuurlijk ook lange mensen.

1.95 of 1.98 is nog steeds lang, Dirk moest destijds een reus zijn geweest.

Bij sommige van mijn voorouders viel me juist op hoe klein ze waren - rond de 1.60. Dat is tegenwoordig voor een man bijna abnormaal klein.

Richard Keijzer zei

@Maarten: Klopt inderdaad. De minimumlengte voor miliciens werd gesteld op 1,54.4 meter. Kandidaten konden 4 jaar op de lijsten staan, net zolang tot ze niet meer 'onder de maat' waren (dan moesten ze het leger in). Lukte het in die vier jaar niet om groter te groeien, dan volgde afkeuring.

Anoniem zei

Waarom komt die exacte opgave van minimumlengte vandaan? Ik meen niet beter te weten of de minimumlengte voor de nationale militie in de 19e eeuw varieerde enigszins.

M.