22 juni 2008

De macht van Medemblik

De stad Medemblik (vroeger vaak Medenblick genoemd) ligt nu ingeklemd in een hoekje van het IJsselmeer. Voor de aanleg van de Wieringermeerpolder in 1927 was dat anders, de stand lag toen op een uitstekende landtong en dat was een ideale positie om het omliggende gebied en het water in de gaten te houden. Het plaatselijke kasteel zorgde ervoor dat kwaadwillenden zich nog wel een keertje bedachten voordat ze rare dingen gingen doen tegen de stad.



Kasteel Radboud (zie de foto hierboven) is de naam van de versterkte woning die Medemblik overzag en overheerste. Medemblik had niet alleen het bevel over de eigen burgers, maar ook over een tamelijk groot deel van Noord-Holland. Dat blijkt onder andere uit de belastinglijsten (de zogeheten kohieren) die worden bewaard in het Westfries Archief in Hoorn. In het kohier van 1644 staat een mooie opsomming van alle dorpen die onder het bewind van Medemblik vielen:

Opperdoes
Wervertshooff
Hogedijc
Lagewegh
Zwagedijck
Oostwoude
Abbekerck
Lammertschache
Twisch
Midwoude
Zijbecarspel
Benninghbroeck
Hooghwoude
Eerstwoude

De eilanden:
Wieringen
Texel
Vlieland
Schellingh



Op oude kaarten, zoals het volgende exemplaar uit 1604 dat te vinden is op de website van de Universiteit van Amsterdam, is het gebied rond Medemblik goed te zien. Het noorden bevindt zich op deze kaart aan de rechterkant.